*
"Die man met die X-faktor" * SIMON RADEMAN Suid-Afrika se couture-ontwerper vier 30 jaar in die modebedryf. En hy is steeds op vol spoed in die hoogs mededingende glanswêreld. find and follow @simonrademan on all social media Praat van glans. Koninklik, dis hoe jy voel as jy by Simon se ontvangsportaal instap. Daar’s vergulde spieëls, kristal, ‘n reuse Mej Suid-Afrika kroningstoel, lampe en ‘n vleuelklavier. Later drink jy tee uit ‘n fyn Royal Albert porseleinstel met roospatroontjie en die naam “Celebration” aan die onderkant van die koppie. Baie gepas. Daar’s baie om te vier. Maar Simon is nie met ‘n goue lepel in die mond gebore nie. Sy lewe was ook nie soos dié van ander kinders van gewone middelklas ouers op Ceres nie. Hy was ‘n CODA. Child of a Deaf Adult, spel hy dit uit met sy hande. Dis sy ander taal: gebaretaal. Hy het daarmee grootgeword want albei sy ouers was doof. “Die enigste klank in die huis was as ek en my ouer broer baklei het. Die meubels was ook teen die mure gestoot want as iemand kwaad geword het is daar voete gestamp, almal moes dit hoor. Sy ma se spraak was harde verwronge klanke. Verder was dit ‘n stil huis, baie stil,” onthou hy. Ma Ada het in die vrugtepakhuis op die dorp gewerk en pa Simon was algemene voorman by die Belmont Hotel. Dinsdagaande het hulle ‘n movie gewys en die werkers se kinders kon saamkyk maar hulle moes agter in die hoek gesit het. Dit was die vermaak. Toe TV kom moes hy en sy ouer broer altyd vir hul ouers tolk sodat hulle kon volg. Hulle was ook altyd baie versigtig as hulle radio geluister het, want daar moes gedurig getolk word. Dis eers nà sy twee jaar verpligte militêre opleiding in die weermag op Voortrekkerhoogte en Youngsfield dat sy oë begin glinster soos hy onthou. “Ek het sonder ondervinding vir sowat ‘n jaar lank patrone opgetrek vir ‘n boetiek, Jabriz, in die Kaap, terwyl ek bedags in die ou Volkskasbank gewerk het,” vertel hy. “Oor naweke het ek gespeel met kostuumwerk vir die dramas van die toneelstukke waarin ek gespeel het.” Waar wil jy lekkerder uitdagings hê as om met die kostuums te werk van dramas soos Die spook van Verlatenfontein en die rags to riches Bybelverhaal Joseph and the amazing technicolour dream coat.“En tussendeur het ek gespaar en gespaar,” onthou hy. Dis tóé dat hy aansoek gedoen het by die enigste plek waar jy destyds binne een jaar kon kwalifiseer as ‘n ontwerper – die Nasionale (later Internasionale) Mode-akademie van Ponie en Lee de Wet. En so het hy opgepak en die Kaap verlaat vir die ou Transvaal. “Selfs die adres was luuks uitlokkend: Die Goue Deur in Andriesstraat, Pretoria,” glimlag hy en voeg by: “Ek het selfs klaskaptein geword.” Hier kon hy sy onversadigbare honger om te leer en meer te weet van die mode-wereld stil met werk vir Gina Snyman in haar boetiek. Dan was daar nog die hoedemaak-klasse by Marthinus Holl. Daar was geen ruskans nie. “Nee, ruskans vir my was om te ontwerp en luukshede te skep vir kliënte.“ Een van daardie eerste kliënte was Nataniël. “Toe hy nog hare gehad het,” voeg Simon by. “Ek het in sy musiekvideo The Bat gespeel en ons was albei vars uit die Kaap in die Noorde. ‘n Gemeenskaplike vriendin Coreen het vir hom so ‘n be-glitterde, bedrukte fluweelbaadjie begin maak en toe vasgehaak. Moes Nataniël se vlegseltjie binne die baadjie of bo-oor die hoë nek gaan as hy sy kop beweeg?” Simon wou altyd teruggaan Kaap toe maar toe wen hy die Wolraad en Sanlam se kompetisie vir die jong vindingrykste ontwerper. “Mense het in my begin glo. Dis nie die pryse of titels en toekennings wat die belangrikste was nie maar die feit dat iemand jou in die oë kyk, in jou glo en jou betaal om vir hulle ‘ietsie’ te maak.” Dis juis oor die betaal waarna ek hom uitvra. Daardie idee dat ontwerpers onbekostigbaar duur is. “Om binne die kliënt se begroting te bly, dis genoeg inspirasie om altyd kreatief te werk,” kom die antwoord wat hy met drie dekades se ervaring opgedoen het. En so het Simon sy mode- en ontwerp onderneming begin. Eers met een werker Rina, toe Sandra… Hy onthou daardie eerste ontwerpe was baie modieus. “Ja, dit was die tipiese 80’s styl. Vandag is dit vir my fantastiese geskiedenis: die pofmoue en uitskoprompe met piepklein begrotings op my naaimasjiene die Contessa en Elna, vandag nog staatmakers. Gepraat van begrotings. Sy inspirasie daardie tyd het uit die peperduur Book Moda en Alta Moda gekom. Sy mentor Gert Coetzee het sy boeke vryelik vir hom geleen. “Die uitdaging was nie om te kopieer nie maar om geinspireer te word en dit jou eie te maak.” Hy glimlag oor daardie eerste jare toe hy wol en Gaberdene gebruik het vir een van sy eerste “eksperimente” en toe die Wolraad se jaarlikse prys gewen het. Hy was gelukgewens deur mense soos Marike de Klerk – eertydse vrou van oud-president F W De Klerk. “Ek het smoorverlief geraak op die gevoel van ‘n wenuitrusting op ‘n stylvolle vrou se gesig. Daardie skewe kykie in die spieel, die effense swaai van regs na links… en weer terug na regs. Vandag nog.” Hoe hou hy sy werk steeds vars en nuut na dertig jaar? “Dis maklik,” antwoord hy. “Ek herontdek my sintuie en vind inspirasie uit verskillende kombinasies daarvan. Ons is tog elkeen ‘n individu. Geen twee persone het dieselfde ervarings en interpretasies van iets nie. Elkeen het sy eie idee van styl.” Hy het juis ‘n boek daaroor geskryf. The Style Bible (2013) wat veral onder studente gewild is. “Ek luister na elke woord van my kliënt se versoek en dan sal ek eerlik antwoord waarom ek ‘n idee sal veto.” Op sy grafsteen sal staan: Simon het nooit geplak nie. “Daar is genoeg ontwerpers in ons bedryf wat met gom plak. My kliënte sal getuig van my afkeer aan gom.“ Hy skep liewer self sy eie besonderse detail deur werk wat wat honderd jaar gelede bekend was as stump work. “Dis ‘n kombinasie van enige mikro tegnieke soos lapwerk en kralewerk,” verduidelik hy die konsep. “My werk was nog altyd ‘n kombinasie van alle stokperdjies wat ek gehad het. Ek het dit by tye vergeet. Maar nou herontdek ek dit weer met hierdie eksklusiewe kunsvorm.” Sy hande staan vir niks verkeerd nie. Sy mentor Gert Coetzee het hom die fynste punte van die bustierre geleer. Hy kan Brusselse en Russiese kant maak en bemeester nou die Switserse tegnieke. “Dis hartseer dat die mark oorstroom word deur rekbare en oormatige blink lappe uit die midde en verre Ooste,” merk hy terloops op. Dis juis met die blye en gelukkige geleenthede waarin hy hom kreatief kan uitleef – met die bruidsuitrustings en aanddrag. “Ek spesialiseer in couture. ‘n Franse term wat deur wetgewing beskerm word.” Oor kopieë van sy werk bekommer hy hom nie. By die ingang van sy onderneming is daar ‘n plakboek van sy werk. “So dik soos die Here se genade,” verdraai het met ‘n knipoog die uitdrukking. “Foto’s van bekendes se eerste, tweede en selfs derde trourokke!” Maar dis meestal afdrukke wat in die media was. Sy oorspronklike sketse is dikwels ‘n geskenk aan die kliënt. “Met sosiale media is daar deesdae soveel debat en bakleiery oor wie die oorspronklike skets en ontwerp besit. Ek beskou die kliënt as die een wat naas my die aanvanklike kopiereg besit. Maar slegs totdat dit aan vriende en die publiek gewys word, totdat die eerste foto ‘n tydskrif tref. Simon Rademan is geregistreer as ‘n handelsmerk maar,” sug hy “die bakleiery oor wie se idee dit eerste was met die peephole sakdoekmou, die een met die splete voor en agter, die gerolde cuffs… ag, dis nie die moeite werd nie. Ek glo jou talent laat jou aanbeweeg na die volgende en die volgende… én die volgende.” Ons praat en praat en Simon maak verskoning… dat hy so baie praat. “Maar,” sê hy “dis omdat ek so passievol is oor wat ek doen dat ek nie weet waar om op te hou nie.” Dis toe daar ‘n blaf iewers agter ‘n toe deur opklink dat hy ophou. Dis sy bruin Worshondjie wat ook ‘n sê het in die saak. Hulle is immers onafskeidbaar. Blink ogies sit hy wang teen wang met sy beroemde baas op die foto wat ek later kry. Sy naam? Prins Juan Carlos die Eerste. Koningskind. Hoe dan anders. SY WYSE WOORDE “Ek glo dat dit wat mens werklik nodig het reeds in jou is. Dit sit hier binne ons, gereed om herontdek te word.” OOR MODE, STYL EN WARE STYL 1. Styl is daardie X-faktor. Dit kan nie maklik in woorde opgesom word nie maar as ek móét: Mode is wat die wêreld sê. Styl is wat jy sê. Ware styl is hoe jy dit wat beskikbaar is, interpreteer. 2. Wees skoon, netjies, kam jou hare. En sê “asseblief” en veral “dankie” 3. Jy hoef nie altyd nuwe duur klere aan te skaf nie. Dikwels is dit net nodig om dit wat jy het weer te versorg, op te fris en skoon te maak. 4. Aanvaar jou figuurtipe. Klee dit, gestroop van onnodige foefies. 5. Glo in jou “gut feel.” Dis jou Godgegewe 6de sintuig 6. ‘n Handsak is nie ‘n sportsak vir jou wêreldbesittings nie. Dis ‘n bykomstigheid en ‘n fantastiese fokuspunt vir enige figuur. 7. Ware styl is dit wat jy sê sonder woorde, wat jy hoor sonder erkenning, hoe jy optree sonder om te weet iemand kyk vir jou WAT WEET JY VERSEKER NA 30 JAAR AS MODE-ONTWERPER: 1. Wees van die begin af eerlik met jou kliënt. Sy neem makliker kritiek van jou as van haar beste vriendin of eggenoot. 2. Moenie dat die “ontwerp” onrealisties wees nie. ‘n Stylvolle vrou wil nie met ‘n eienaardigheid rondloop nie. Sy weet wat sy wil hê. My raad moet subtiel ontslae raak van modefoefies. 3. Wat ‘n vrou dra is nie so belangrik soos hoe sy dit dra nie. 4. Ek sit steeds geen “sizing” in my ontwerpe nie. Jou waardigheid word nie gedefinieer deur jou mates nie. Ek frons behoorlik wanneer iemand vra: ‘Wat is my size.’ Ek antwoord dit nooit nie. 5. Suid-Afrikaanse vroue is baie stylvol. Die deursnee vrou is belese en ingelig. * © Simon Rademan Fashion Design Studio CC ________________________________________________________________ Back to homepage / Appointment procedures / Order information / Contact us / Enter Site / Consultations / Costs / Wedding gowns / Free articles / Celebrities / Background / Magazines / SA's best and worst / Save money / Matric farewell / Our official Fashion page / Play intro _________________________________________________________________________ |
|
|
